ul. Vetulaniego 1a
31-227 Kraków
+48 726 800 200
Obsługa klienta
8:00 - 16:00
Od poniedziałku do piątku
Farbę drukową nanosi się na papier lub plastik w postaci cienkiej warstwy, aby powstał obraz, tekst lub wzór o określonej barwie. W jej skład wchodzą 4 podstawowe substancje. Chcesz wiedzieć jakie? Przeczytaj nasz tekst do końca, a poznasz składniki farb drukarskich, a także ich właściwości i zadania.
Farba drukowa to inaczej tusz drukarski, farba drukarska lub farba graficzna.
Ten materiał powłokotwórczy nanosi się na wybraną powierzchnię drukową w postaci cienkiej warstwy, aby powstał obraz, tekst lub wzór o określonej barwie. W zależności od procesu drukowania ta warstwa ma od 2 do 30 µm.
Farba drukowa może mieć formę zawiesiny lub roztworu. To, jak tusz drukarski wygląda na wybranym podłożu (papierze, tkaninie, metalu, szkle lub plastiku), zależy m.in. od jego: koloru, połysku, przezroczystości, a także intensywności i nasycenia.
Wiesz już, czym jest farba drukarska. Teraz poznaj jej rodzaje.
Rodzaje farb drukarskich wyróżnia się na wiele sposobów, np. według lepkości tuszu, przeznaczenia, rodzaju podłoża. Najczęściej stosuje się dwa kryteria, czyli podział ze względu na:
I tak z uwagi na technikę druku można wyróżnić m.in.:
A jak dzieli się farby drukarskie ze względu na postać? W przypadku tego kryterium można wyróżnić:
Przykładem farb ciekłych są farby fleksograficzne (bardzo płynne), a lepkich – farby typograficzne, które bardziej przypominają pastę niż ciecz. Natomiast farby sitodrukowe pod względem konsystencji są podobne do farb malarskich.
Znasz już rodzaje farb drukarskich. Teraz sprawdź, z jakich substancji się składają.
Na skład farby drukowej wpływa m.in. technika drukowania, w której jest wykorzystywana. To znaczy, że w zależności od tego, czy jest to wklęsłodruk, wypukłodruk, sitodruk czy jeszcze inna metoda, tusz drukarski ma inną zawartość procentową składników, inny rodzaj substancji barwiącej i inne substancje pomocnicze.
Podstawowy skład farby drukowej (niezależnie od rodzaju) tworzą 4 substancje:
Czym są i jakie pełnią funkcje? Wyjaśniamy.
Substancja barwiąca to nośnik barwy, a więc nadaje farbie drukowej kolor. Przykładem barwidła są: pigmenty, barwniki i laki.
Pigmenty to substancje organiczne lub nieorganiczne w stanie stałym, które nie rozpuszczają się w spoiwie i wodzie, ale są w nich rozproszone. Barwniki są substancjami organicznymi, które całkowicie rozpuszczają się w spoiwie, rozpuszczalniku i wodzie. Natomiast laki to barwniki wytrącone z rozpuszczalnika. Mają postać stałą.
Substancje barwiące powinny m.in.:
Substancje barwiące stanowią 5-30% składu farby drukarskiej.
A czym jest spoiwo? To materiał łączący, który wiąże wszystkie substancje wchodzące w skład farby. Farba drukowa ma być jednorodna i tworzyć ciągłą powłokę na zadrukowanej powierzchni.
Spoiwo wpływa też na właściwości farby drukarskiej, np. poziom połysku czy elastyczność (więc to od spoiwa zależy wygląd i jakość wydruku). Ponadto zwilża pigment, dzięki czemu cząstki tego barwidła łatwiej się w nim rozpraszają.
Wyróżnia się 4 rodzaje spoiwa: olejowe, olejowo-żywiczne, rozpuszczalnikowe i wodorozcieńczalne. Ten podział wynika ze składu materiału łączącego (to mieszanka różnych substancji) i użytego rozpuszczalnika.
Spoiwo stanowi 15-60% składu farby.
A jakie zadanie ma rozpuszczalnik, czyli bezbarwna ciecz, bez zanieczyszczeń, o typowym zapachu?
Rozpuszczalnik rozpuszcza i rozprasza cząstki spoiwa, a także nadaje farbie ciekłą postać, bez zmiany jej właściwości chemicznych. Dzięki tej cieczy pozostałe składniki farby drukowej mieszają się ze sobą.
W farbie offsetowej stosuje się rozpuszczalniki organiczne. W farbie wodorozcieńczalnej funkcję rozpuszczalnika pełni woda, natomiast w farbie olejnej – związki organiczne, np. alkohole czy związki aromatyczne.
Rozpuszczalnik stanowi 20-70% składu farby drukowej.
Ostatni składnik tuszu drukarskiego to substancje pomocnicze. Nadają farbie odpowiednią konsystencję, stabilność i pożądane właściwości użytkowe, np. zwiększają intensywność barwy i połysk. Ponadto zmieniają jej odcień. Przykłady substancji pomocniczych to: wypełniacze, suszki, środki konserwujące.
Substancje pomocnicze stanowią tylko kilka procent składu farby. Zwykle nie przekraczają 10%.
Teraz znasz już wszystkie składniki farby drukarskiej. Substancje barwiące, spoiwo, rozpuszczalnik i substancje pomocnicze wpływają na jej właściwości użytkowe. Jakie?
Właściwości użytkowe to cechy funkcjonalne, czyli takie cechy, które wpływają na użytkowanie wyrobu, w tym przypadku farby.
Zatem farba na podłożu drukowym ma następujące właściwości użytkowe:
Właściwości sensoryczne farby drukowej, czyli to, jak wpływa na smak i zapach, sprawdza się w teście Robinsona. Jak on przebiega?
Farbę miesza się z utartą czekoladą, a potem odstawia na 24 godziny. Po tym czasie sprawdza się, czy i jak zmienił się smak i zapach tego artykułu spożywczego. A dlaczego do tego testu wykorzystuje się czekoladę? Ponieważ jest to produkt bardzo wrażliwy na zmiany sensoryczne.
Podsumowując, substancja barwiąca, spoiwo, rozpuszczalnik i substancje pomocnicze to podstawowe składniki farb drukarskich. Dzięki takiej mieszance można drukować książki, opakowania produktów, billboardy czy ulotki.
Na naszym blogu umieszczamy nie tylko informacje ze świata druku, ale także porady oraz ciekawostki. Sprawdź inne nasze artykuły.
