ul. Vetulaniego 1a
31-227 Kraków
+48 726 800 200
Obsługa klienta
8:00 - 16:00
Od poniedziałku do piątku
Grafika wektorowa i rastrowa to rodzaje grafiki komputerowej. Czym różnią się od siebie? Jakie są wady i zalety grafiki rastrowej, a jakie plusy i minusy grafiki wektorowej? Kiedy najlepiej je stosować? Po przeczytaniu tego tekstu będziesz wiedzieć, którą z nich wykorzystać do Twojego projektu.
Grafika rastrowa (inaczej bitmapa) to dwuwymiarowa grafika komputerowa, która składa się z pikseli rozłożonych na prostokątnej siatce. Piksele to punkty o takim samym rozmiarze, określonym kolorze i pozycji, które układają się w złożony całościowy obraz.
Jeśli przybliży się grafikę rastrową (np. zdjęcie cyfrowe) na ekranie komputera czy smartfonu, można dostrzec właśnie te pojedyncze punkty, rozmazane linie i kontury. Takie zjawisko nazywa się pikselowaniem.
Jak jeszcze rozpoznać bitmapy? Pliki rastrowe mogą mieć następujące rozszerzenia:
JPG
TIFF
PNG
PSD
GIF.
Są to powszechne i najprostsze formaty zapisu zdjęć i obrazów, więc można je edytować w wielu programach. Do obróbki grafiki rastrowej używa się m.in. darmowego Gimpa, Microsoft Painta, Krity i Canvy.
Wiesz już, czym jest bitmapa. A jakie są wady i zalety grafiki rastrowej? Sprawdź.
Przede wszystkim wadą grafiki rastrowej jest kompresja stratna. Co to oznacza w praktyce?
Im obraz rastrowy jest większy, tym więcej ma pikseli. To sprawia, że więcej miejsca zajmuje na dysku (a to ze względu na konieczność przechowywania informacji o każdym punkcie barwnym). Żeby zmniejszyć jego wagę, plik poddaje się kompresji. W wyniku redukcji pikseli jego jakość się pogarsza (spada). Podobnie jest, gdy zwiększa się rozmiar zdjęcia.
Grafika rastrowa nie jest więc skalowalna (chodzi o powiększanie i pomniejszanie). W związku z tym nie nadaje się do projektowania np. logo na wizytówki czy banery, ponieważ gdy jego wymiary będą modyfikowane, stanie się niewyraźne (zwłaszcza gdy się je powiększy).
Co więcej, ponieważ dobrej jakości plik rastrowy waży bardzo dużo (zwłaszcza gdy zawiera obraz o wysokiej rozdzielczości i dużej liczbie kolorów), mogą wystąpić problemy z jego przechowywaniem, ładowaniem na stronach internetowych i przesyłaniem. Często poczta elektroniczna nie przesyła maili właśnie ze względu na zbyt duży załącznik.
To minusy grafiki rastrowej. A jakie są jej plusy?
Dzięki grafice rastrowej można uzyskać lepsze efekty gradientów, lepszą głębię barw i detali (co skutkuje precyzyjnym cieniowaniem), lepsze nasycenie kolorów oraz lepszy kontrast pomiędzy barwami. W rezultacie grafika rastrowa jest bardziej realistyczna w porównaniu do wektorowej.
A co to właściwie jest grafika wektorowa?
Grafika wektorowa to obraz składający się z punktów, linii, krzywych i kształtów. Figury geometryczne można wypełnić kolorem, można też określić stopień przezroczystości i grubość linii.
Przy pomocy grafiki wektorowej można reprezentować zarówno dwuwymiarowe, jak i trójwymiarowe obiekty, które z kolei składają się z brył geometrycznych. Dlatego też grafikę wektorową nazywa się obiektową lub geometryczną.
Najczęściej pliki wektorowe zapisuje się w takich formatach jak:
AI
CDR
EPS
SVG.
Żeby je otworzyć lub edytować, trzeba użyć programów komercyjnych, tj. CorelDRAW, Adobe Illustrator, lub darmowych, np. Inkscape czy Gravit Designer.
A jakie są plusy i minusy wektorów?
Zaletą grafiki wektorowej jest brak kompresji stratnej. To oznacza, że w przypadku edycji (zmiany rozmiaru, odwracania, żeby utworzyć odbicie lustrzane), jakość rysunku się nie pogarsza. Nie ma też efektu rozmazania, gdy się go przybliża.
Ponadto grafikę wektorową można skalować do dowolnej wielkości bez utraty jakości, ostrości i przejrzystości (linie pozostają wyraźne). Łatwo więc dostosować jej elementy do potrzeb (np. wymiarów nośnika). W związku z tym większość znaków graficznych projektuje się właśnie na wektorach, np. logo, które zmniejsza się i zwiększa, aby pasowało i na małe wizytówki, i na duże billboardy.
Dodatkowo pliki z grafiką wektorową są lekkie (przechowują dane jako formuły matematyczne), więc łatwo je przesyłać za pośrednictwem poczty elektronicznej. Poza tym szybko ładują się na stronach internetowych, co ważne podczas ich wyświetlania.
Mało tego, wektory można łatwo przekonwertować na rastry (tzw. rasteryzacja plików), np. w Adobe Illustratorze. Odwrotny proces też jest możliwy (tzw. wektoryzacja), ale zmienia wygląd bitmapy.
Natomiast wadą grafiki wektorowej jest mniej szczegółowa głębia barw w porównaniu do grafiki rastrowej. Dlatego trudno dzięki niej tworzyć realistyczne obrazy, np. krajobrazy lub portrety. Ponadto projektowanie skomplikowanych grafik wektorowych może zajmować dużo czasu.
W kolejnym fragmencie znajdziesz porównanie tych dwóch rodzajów grafiki komputerowej i podstawowe różnice między nimi.
Główne różnice między grafiką rastrową a wektorową dotyczą:
struktury (obraz rastrowy składa się z pikseli, a wektorowy z obiektów matematycznych)
rozdzielczości (grafika rastrowa jest zależna od rozdzielczości, a wektorowa jest od niej niezależna)
skalowalności (grafika wektorowa jest skalowalna, a rastrowa nie; powoduje utratę jakości)
wagi (pliki z obrazami wektorowymi są lekkie, a pliki z obrazami rastrowymi ciężkie)
edycji i modyfikacji (edytowanie obrazów w grafice wektorowej jest proste, ponieważ każdy element jest niezależny, więc można je łatwo zmieniać i przesuwać bez wpływu na pozostałe, z kolei edycja plików rastrowych jest utrudniona, ponieważ są spłaszczone po zapisaniu)
konwertowania (grafikę wektorową można łatwo i szybko przekonwertować na rastrową).
Ponadto różnica między tymi dwoma rodzajami grafiki komputerowej dotyczy sposobu wykorzystania.
Grafikę wektorową stosuje się w przemyśle drukarskim, do projektowania logo, logotypów i infografik (gdy wiadomo, że projekt będzie jeszcze edytowany), a rastrową m.in. w fotografii (gdy wymogiem jest wysoka szczegółowość).
Zdjęcia reprodukuje się przy pomocy raster druku. To technika drukowania, która polega na tym, że obraz powstaje na papierze lub innym materiale na skutek nanoszenia atramentu w postaci małych punktów. Oprócz reprodukcji wysokiej jakości fotografii (w czerni i bieli oraz w pełnym kolorze) raster druk stosuje się też, żeby drukować grafiki reklamowe, zdjęcia w gazetach i czasopismach.
W praktyce często łączy się oba rodzaje grafiki komputerowej, np. broszura może zawierać zdjęcia w formacie rastrowym, a logo w formacie wektorowym.
Znasz już zalety i wady grafiki rastrowej i wektorowej oraz podstawowe różnice między nimi. Teraz bez problemu wybierzesz odpowiednią do Twojego projektu.
Na naszym blogu umieszczamy nie tylko informacje ze świata druku, ale także porady oraz ciekawostki. Sprawdź inne nasze artykuły.
